Sa hành đoản ca 沙行短歌

長沙復長沙
一步一回卻
日入行未已
客子淚交落
君不學仙家美睡翁
登山涉水怨何窮
古來名利人
奔走路途中
風前酒店有美酒
醒者常少醉者同
長沙長沙奈渠何
坦路茫茫畏路多
聽我一倡窮途歌
北山之北山萬疊
南山之南波萬級
君胡為乎沙上立

Phiên âm

trường sa phục trường sa
nhất bộ nhất hồi khước
nhật nhập hành vị dĩ
khách tử lệ giao lạc
quân bất học tiên gia mĩ thụy ông
đăng san thiệp thủy oán hà cùng
cổ lai danh lợi nhân
bôn tẩu lộ đồ trung
phong tiền tửu điếm hữu mĩ tửu
tỉnh giả thường thiểu túy giả đồng
trường sa trường sa nại cừ hà
thản lộ mang mang úy lộ đa
thính ngã nhất xướng cùng đồ ca
bắc san chi bắc san vạn điệp
nam san chi nam ba vạn cấp
quân hồ vi hồ sa thượng lập

Dịch thơ

Đi trên bãi cát

Bãi cát dài tiếp bãi cát dài

Đi một bước lại lùi một bước

Mặt trời đã lặn, vẫn còn đi

Nước mắt lã chã rơi trên mặt kẻ lữ hành

Anh không học được ông tiên có phép ngủ kỹ (01)

Cứ trèo non lội nước mãi, bao giờ mới thôi oán than

Xưa nay hạng người danh lợi

Vẫn tất tả ngoài đường sá

Nghe gió thoảng rượu ngon lần tới quán

Người tỉnh thường ít, kẻ say vô số

Bãi cát dài bãi cát dài biết tính sao đây?

Bước đường bằng phảng thì mờ mịt

Bước đường ghê sợ thì nhiều

Hãy nghe ta hát bài ca đường cùng

Phía bắc núi Bắc núi muôn trùng

Phía nam núi Nam sông muôn đợt (02)

Anh còn đứng làm chi trên bãi cát?

Cao Bá Quát

(Thi Vũ dịch)

Chú thích

(01) "Ông tiên có phép ngủ kỹ" là ai? Đó là Hạ Hầu 夏侯, người sống ẩn dật. Theo truyện Thần tiên thập di 神仙拾遺, khi leo núi hay lội nước, Hạ Hầu vẫn nhắm mắt ngủ say. Người bên cạnh nghe tiếng ngáy, nhưng ông vẫn bước đều, chẳng hề trượt hay vấp ngã. Người đời gọi là ông tiên ngủ. Cf. https://ctext.org/taiping-guangji/42/xiahouyinzhe/zh

(02) Sách Hậu Hán Thư kể chuyện Pháp Chân 法真 (100-188) trả lời viên thái thú mời mình vào chốn hoạn đồ rằng: "Nếu cứ bắt tôi ra làm quan, thì tôi sẽ đi ở ẩn ở phía bắc núi Bắc hoặc ở cuối làn sóng phía nam núi Nam!". Cf. https://zh.wikipedia.org/zh-tw/法真

Tham khảo

(Thi Vũ, báo Quê Mẹ, số 113 & 114, Xuân 1991)